Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για τα θέματα ψυχικής υγείας.
Η ψυχική υγεία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, προσδιορίζεται ως η κατάσταση ψυχικής ευεξίας στην οποία ένα άτομο είναι σε θέση να αντιμετωπίζει το στρες της καθημερινότητας, να συνειδητοποιεί τις ικανότητές του, να μπορεί να συμμετέχει ενεργά στη κοινωνική και επαγγελματική του ζωή και να εργάζεται παραγωγικά προς την επίτευξη των στόχων του. Δεν είναι απλά η απουσία μιας διαταραχής.
Ένα καλό επίπεδο ψυχικής ευεξίας δε σημαίνει ότι τα άτομα δε βιώνουν ποτέ συναισθήματα ή καταστάσεις τις οποίες είναι δύσκολο να αντιμετωπίσουν. Σημαίνει όμως ότι το άτομο διαθέτει τις αντοχές και τα εφόδια να αντεπεξέλθει όταν οι καταστάσεις γίνονται δυσκολότερες από ότι συνήθως.
Σχετίζεται με το πόσο ικανοποιημένος είναι ένας άνθρωπος από τη ζωή του, την διαχείριση των συναισθημάτων του και το κατά πόσον αισθάνεται ότι έχει τον έλεγχο της ζωής του. Η ψυχική υγεία επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και ενεργούμε, την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, το πώς σχετιζόμαστε με τους άλλους και το πώς κάνουμε επιλογές. Είναι σημαντική σε κάθε στάδιο της ζωής, από την παιδική ηλικία και την εφηβεία μέχρι την ενηλικίωση. Η ψυχική μας κατάσταση γίνεται εμφανής από τον τρόπο που αντιδρούμε σε γεγονότα της καθημερινότητας αλλά και μέσω μη λεκτικών συμπεριφορών (εκφράσεις προσώπου, χειρονομίες, ο τόνος της φωνής).
Μερικά σημάδια ότι χρειάζεται να φροντίσουμε την ψυχικής μας υγεία είναι:
1) οι αλλαγές στην ποσότητα και την ποιότητα του ύπνου και της διατροφής μας
2) η απόσυρση από τις κοινωνικές σχέσεις και από δραστηριότητες που κάναμε πριν
3) το να έχουμε μειωμένη ή καθόλου ενέργεια
4) οι ανεξήγητοι σωματικοί πόνοι
5) η αίσθηση ότι τίποτα δεν έχει νόημα
6) τα συναισθήματα απελπισίας, αβοηθητότητας, σύγχυσης, θυμού, ανησυχίας, φόβου
7) οι συχνές εναλλαγές στη διάθεση
8) οι επίμονες σκέψεις και αναμνήσεις που δε φεύγουν από το μυαλό μας
9) η δυσκολία στη διεκπεραίωση καθημερινών εργασιών
Συνήθως μας είναι πιο εύκολο να κινητοποιηθούμε όταν αντιμετωπίζουμε κάποιο θέμα ιατρικής φύσεως προκειμένου να λάβουμε τη κατάλληλη θεραπεία. Αυτό που δε μας είναι εύκολο είναι να επικεντρωθούμε στον εαυτό μας και να δούμε ότι ίσως χρειαζόμαστε μία επαγγελματική βοήθεια όσον αφορά στη ψυχική μας ανάπτυξη.
Η σωματική και η ψυχική υγεία είναι αλληλένδετες. Δεν είναι τυχαίο που στην ιατρική επιστήμη ο ασθενής αντιμετωπίζεται πιο σφαιρικά λαμβάνοντας υπόψη τη ψυχολογική του κατάσταση και την επίδρασή της στα ιατρικά νοσήματα. Η υγεία αποτελείται από τη σωματική, ψυχολογική και κοινωνική ευημερία.
Ας βρούμε τη δύναμη να μιλήσουμε, γνωρίζοντας ότι ο πόνος είναι ανθρώπινο κομμάτι μας και η θεραπεία μια διαδρομή.
Ας φροντίσουμε την ψυχή μας όπως φροντίζουμε το σώμα μας!
“Σε κάθε δεδομένη στιγμή έχουμε δύο επιλογές: να προχωρήσουμε προς την ανάπτυξη ή να επιστρέψουμε στην ασφάλεια. Λαχταράμε και φοβόμαστε να γίνουμε πραγματικά ο εαυτός μας”.(Abraham Maslow)
Η Ψυχολόγος των Βρεφικών / Παιδικών Σταθμών
Γεωργία Παππά
