Η συμβολή των γονέων στην αυτοεκτίμηση του παιδιού

Οι εμπειρίες που έχει ένα παιδί τα πρώτα χρόνια της ζωής του στο οικογενειακό περιβάλλον αποτελούν καθοριστικής σημασίας για την διαμόρφωση της αυτοεκτίμησής του. Μέσα από την συμπεριφορά τους και τον τρόπο επικοινωνίας που χρησιμοποιούν οι γονείς επηρεάζουν τη γνώμη που έχει ένα παιδί για τον εαυτό του, τις ικανότητές του και την προσωπική του αξία. Με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλουν ανάλογα στην δημιουργία υψηλής ή χαμηλής αυτοεκτίμησης.

Ένα παιδί με υψηλή αυτοεκτίμηση αξιολογεί θετικά τον εαυτό του, έχει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του και μπορεί να προσαρμόζεται πιο αποτελεσματικά σε δύσκολες ή νέες καταστάσεις. Λειτουργεί με αυτοπεποίθηση στις κοινωνικές του αλληλεπιδράσεις, συνεργάζεται καλύτερα και εντάσσεται πιο εύκολα στην ομάδα. Αντιθέτως, ένα παιδί με χαμηλή αυτοεκτίμηση ασκεί αρνητική κριτική στον εαυτό του. Θεωρεί ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει σε κάτι που το δυσκολεύει με αποτέλεσμα να απογοητεύεται εύκολα και να μην επιμένει στην προσπάθειά του. Αγχώνεται πιο πολύ σε κοινωνικές περιστάσεις και μπορεί να είναι πιο διστακτικό στις συναναστροφές του με άλλα άτομα.

Οι γονείς μπορούν να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση του παιδιού τους και να θέσουν τα θεμέλια πάνω στα οποία το παιδί θα χτίσει μία θετική και ρεαλιστική εικόνα για τον εαυτό του.

Τι μπορείτε να κάνετε:

• Ενθαρρύνετε το παιδί σας να είναι ανεξάρτητο, να παίρνει πρωτοβουλίες και να δοκιμάζει τις ικανότητές του. Δώστε του τη δυνατότητα να κάνει πράγματα μόνο του τα οποία, όμως, συμβαδίζουν με την ηλικία του, όπως να ντυθεί μόνο του, να φάει μόνο του ή να μαζέψει τα παιχνίδια του.
• Φροντίστε να του δίνετε επιλογές. Τα παιδιά χαίρονται πολύ να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων γιατί νιώθουν ότι έχουν σε κάποιον βαθμό τον έλεγχο της ζωής τους. Δίνετε μέχρι δύο επιλογές από τις οποίες θα επιλέξει τη μία.
• Χρησιμοποιείστε τον έπαινο προκειμένου να ενισχύσετε μία θετική συμπεριφορά του παιδιού σας. Προσέξτε να μην υπερβάλλετε με τον έπαινο καθώς το παιδί μπορεί να θεωρήσει ότι δε χρειάζεται να προσπαθήσει αρκετά ή να νιώσει ότι υπάρχουν πολύ υψηλές προσδοκίες για εκείνο. Όταν επαινείτε να αναφέρεστε συγκεκριμένα στη συμπεριφορά λέγοντας: « Μπράβο που μάζεψες τα παιχνίδια σου».
• Βοηθήστε το παιδί σας να δεχτεί τις απογοητεύσεις. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας στεναχωριούνται και αναστατώνονται πολύ εύκολα με κάτι που μπορεί να μη κατάφεραν ή επειδή κάποιος φίλος τους δεν ήθελε να παίξει μαζί τους. Αναγνωρίστε το συναίσθημά του, μιλήστε του γι’ αυτό και κατανοείστε τη σημασία που έχει το γεγονός αυτό για το παιδί. Έτσι θα νιώσει ότι τα συναισθήματά του έχουν αξία και ότι είναι φυσιολογικό να υπάρχουν. Επίσης, μπορείτε να του δείξετε ότι οι απογοητεύσεις είναι μέρος της ζωής μέσα από δικά σας παρόμοια βιώματα.

Γεωργία Παππά,

Ψυχολόγος των παιδικών σταθμών