Έχει διαπιστωθεί πως η διατροφή της μητέρας την περίοδο της εγκυμοσύνης ή του θηλασμού δύναται να επηρεάσει τη δεκτικότητα του μωρού σε κάποιες γεύσεις. Σύμφωνα με έρευνες, τα μωρά που είχαν εκτεθεί στη γεύση του καρότου είτε ως έμβρυα, είτε ως νεογέννητα, μέσω του μητρικού γάλακτος, απολάμβαναν περισσότερο τη γεύση του όταν ξεκίνησαν να το δέχονται ως στερεή τροφή.

   Η χρονική στιγμή κατά την οποία ενδείκνυται να ξεκινήσετε την εισαγωγή στερεών τροφών στο δικό σας μωρό θα πρέπει να καθοριστεί από τον παιδίατρό σας, καθώς εξαρτάται και από τον ρυθμό ανάπτυξης του παιδιού. Η ένταξη των στερεών τροφών ξεκινά των 6ο μήνα, ώστε να πληρούν τις προϋποθέσεις, όπως, π.χ., να στηρίζουν καλά το κεφάλι και τον αυχένα και να έχει εξαφανιστεί το αντανακλαστικό προβολής της γλώσσας κατά τη σίτιση.

  Κατά τη μετάβαση από το μητρικό γάλα στις στερεές τροφές συναντάμε σε πολλά παιδιά τη «τροφική νεοφοβία» που αναφέρεται στον φόβο κατανάλωσης νέων τροφών. Η κορύφωση της «τροφικής νεοφοβίας» βρίσκεται στις ηλικίες 2 με 6 ετών, όπου τα περισσότερα παιδιά αρνούνται να δοκιμάσουν οποιοδήποτε καινούργιο τρόφιμο και ιδιαίτερα τα λαχανικά. Τα περισσότερα παιδιά της συγκεκριμένης ηλικίας, συνήθως, επιλέγουν να τρώνε μόνο 1-2 τρόφιμα (συνήθως μαλακές τροφές όπως μακαρόνια και ρύζι) και αρνούνται να φάνε ή να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο.

  Παρακάτω, αναφέρονται κάποιες συμβουλές για να σας βοηθήσουν να ωθήσετε το παιδί σας, να αναπτύξει μια υγιή αγάπη για το φαγητό και δη για τη ποικιλία των τροφών που είναι σημαντικές για την αναπτυξη του.

 

1) Αφήστε το παιδί να «παίξει» με το φαγητό του (κι ας λερώσει τα πάντα).

Τα μωρά ανακαλύπτουν τον κόσμο με τα χέρια και το στόμα τους. Το να βουτήξει τα χεράκια του μέσα στο μπολάκι με τον πουρέ, να πασαλείψει τα δάχτυλα και το πρόσωπο του και να περιεργαστεί κάθε νέα τροφή που εμφανίζεται μπροστά του είναι μέρος της διαδικασίας εξοικείωσης με την υφή, τη μυρωδιά και την εμφάνισή της. Κάθε καινούργια γεύση είναι και μια περιπέτεια και το να λερωθεί «παίζοντας» μαζί της βοηθάει το παιδί μας να μην τη φοβάται. Πριν προσπαθήσετε, λοιπόν, να του δώσετε κάτι καινούργιο να φάει, αφήστε το πρώτα να το εξερευνήσει με τον δικό του τρόπο.

2) Ομαλή εισαγωγή γεύσεων

Καλό θα ήταν να προσφερθούν πρώτα τα γλυκά λαχανικά όπως καρότα, γλυκοπατάτα, κολοκύθι και καλομπόκι. Μην πιέσετε για αρχή τα παιδί σας να δοκιμάσει πιο πικρά λαχανικά όπως είναι το μπρόκολο, κουνουπίδι και το φασολάκι. Δοκιμάστε να τα μαγειρεύεται κατά διαστήματα χωρίς όμως να πιέζετε τα παιδί σας να τα φάει, ένα παιδί μπορεί να χρειαστεί μέχρι και 15 φορές να δει ένα τρόφιμο για να τολμήσει να το ακουμπήσει και να το δοκιμάσει.

3) Καθίστε για φαγητό την κατάλληλη στιγμή

Αποφεύγουμε να  δώσουμε στο παιδί να δοκιμάσει κάτι νέο όταν νιώθει δυσφορία από πείνα ή νύστα. Αντιθέτως, προσπαθούμε όταν είναι ξεκούραστο και χαρούμενο, εκείνη τη στιγμή που ξεκινάει να πεινάει, τότε είναι και η καλύτερη ευκαιρία ώστε η νέα γευστική εμπειρία να στεφθεί με επιτυχία.

 4) Δώστε ένα κομμάτι λαχανικού ή φρούτου σε κάθε γεύμα

 Με το τρόπο αυτό, το παιδί θα συνδυάσει τα λαχανικά και τα φρούτα με κάτι που μπορούμε να φάμε όλη τη μέρα και δεν θα τα συνδέσει αποκλειστικά με ένα γεύμα που μπορεί να πιστέψει μεγαλώνοντας πως με λίγη γκρίνια ίσως και να το αποφύγει.

5) Κάνετε συνδυασμούς με τις υφές και τις γεύσεις.

Έχει παρατηρηθεί πως όσες περισσότερες υφές γευόμαστε ως μωρά τόσο πιο πολύ μας αρέσουν οι διάφορες υφές μεγαλώνοντας, συγκριτικά τουλάχιστον με εκείνα τα παιδιά που τρέφονται κυρίως με λείες κρέμες. Η κρέμα και ο πουρές μπορούν να συνδυαστούν με μικρά ή μεγαλύτερα κομμάτια λαχανικού που έχουν μαγειρευτεί αρκετά καλά ώστε να είναι μαλακά. Φυσικά, όλα αυτά μόνο εφόσον το στάδιο ανάπτυξης του παιδιού μας επιτρέπει την κατανάλωση μη πλήρως πολτοποιημένων τροφών.

6) Δώστε το παράδειγμα

Επιδιώξτε να κάθεστε όλα τα μέλη της οικογένειας και να απολαμβάνετε ένα γεύμα μαζί όσο πιο συχνά γίνεται. Το παιδί σου μαθαίνει από αυτά που βλέπει να κάνεις εσύ και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, γι’ αυτό δώσε το καλό παράδειγμα καταναλώνοντας και απολαμβάνοντας υγιεινές τροφές. Δώσε στο παιδί τη δυνατότητα να σε δει να δοκιμάζεις ένα καινούριο φαγητό με ευχαρίστηση και είναι πολύ πιθανό να θέλει να δοκιμάσει κι εκείνο.

 7) Συνεργαστείτε με το παιδι στη προετοιμασία του φαγητού

Πάρτε το παιδί μαζί σας για τα ψώνια του σπιτιού. Μη σας τρομάζει η ιδέα. Κάντε το σαν παιχνίδι. Ψωνίστε μαζί με το παιδί τα υλικά για ένα φαγητό και στη συνέχεια βάλτε το στην κουζίνα μαζί σας να συμμετέχει στην προετοιμασία. Μπορεί να πλύνει τα φρούτα ή τα λαχανικά ή ακόμα και να στρώσει το τραπέζι. Όταν το παιδί νιώθει ότι βοήθησε για να ετοιμαστεί το φαγητό, έχει μεγαλύτερες πιθανότητες και να το φάει!

8) Μην αφήσεις το παιδί να γίνει «δύσκολο» στο φαγητό
Κάποιες φορές, μπορεί να ανησυχείς ότι το παιδί σου γίνεται δύσκολο στο θέμα του φαγητού, καθώς επιλέγει μόνο λίγες τροφές τις οποίες παλεύεις να το πείσεις να φάει. Αυτό μπορεί να γεμίσει με άγχος τις ώρες των γευμάτων και για τους δυο σας και να επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκεις. Εάν του αρέσουν μόνο λίγες τροφές, βάλε λίγες από αυτές στο πιάτο του μαζί με καινούριες τροφές ή τροφές που προηγουμένως είχε απορρίψει. Τα παιδιά μπορούν να δοκιμάσουν μια νέα τροφή πολλές φορές προτού αρχίσει να τους αρέσει.

9) Πρόσεξε το μέγεθος των μερίδων
Σέρβιρε ποσότητες φαγητού που είναι κατάλληλες για την ηλικία του παιδιού. Μπορείς πάντα να δώσεις στο παιδί περισσότερο εάν δείξει ότι συνεχίζει να πεινάει αφού τελειώσει τη μερίδα του. Μην ενθαρρύνεις το παιδί να «αδειάσει το πιάτο του», αντιθέτως σεβάσου τα σημάδια που δείχνει όσον αφορά την πείνα και τον κορεσμό.

10) Μιλάτε του για το φαγητό

Εξηγήστε του γιατί κάθεται για να φάει, τι είναι αυτό που τρώει, γιατί του κάνει καλό, καθησυχάστε το αν κάτι μοιάζει να μην του αρέσει, λέγοντάς του ότι δεν θα το τρώει κάθε μέρα. Φτιάξτε φαγητο-ιστορίες, για να του διηγείστε καθώς το ταΐζετε.

Μην ξεχνάτε άλλωστε, πως είναι μια εποχή που λαμβάνει πλήθος γνωστικών και γλωσσικών ερεθισμάτων, τα οποία χτίζουν την εικόνα του για τον κόσμο και τη μετέπειτα ικανότητά του να εκφραστεί με τη σειρά του.

 Όλες οι αλλαγές χρειάζονται χρόνο για να συμβούν και η όλη διαδικασία  χρειάζεται επιμονή και υπομονή. Αν θέλουμε να αποφύγουμε τον πόλεμο του μπρόκολου και αν επιθυμούμε να μετατρέψουμε τα φρούτα και τα λαχανικά από «μπλιαχ» σε «γιαμ» για τα παιδιά μας, θα χρειαστεί να τους καλλιεργήσουμε εμείς την αγάπη για αυτά. Σκοπός μας είναι το παιδί να είναι αυτόνομο στο φαγητό, να ενταχθεί στο διατροφολόγιο της οικογένειας και να εξοικειώθει με τη σίτιση όσο το δυνατόν περισσότερων υγιεινών τροφών.

 

Η Λογοθεραπεύτρια

των Bρεφικών/Παιδικών Σταθμών

Μουρκογιάννη Σπυριδούλα