Η τεχνολογία έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά. Τηλεόραση, τάμπλετ, κονσόλες παινχιδιών, λάπτοπ, κινητά τηλέφωνα, υπάρχουν στην πλειοψηφία των σπιτιών. Είναι σύνηθες να βλέπουμε τα παιδιά, ακόμα και σε πολύ μικρή ηλικία να χειρίζονται με δεξιότητα όλα τα παραπάνω.

 Στην αρχή της παιδικής ηλικίας το παιδί  κατακτά μέσα από την αλληλεπίδραση με τους οικείους του και από το παιχνίδι κρίσιμες δεξιότητες, οι οποίες γίνονται οι βάσεις για την περαιτέρω γνωστική και λεκτική ανάπτυξή του. Δυστυχώς όμως, ο χρόνος που αφιερώνουν πολλά παιδιά στις οθόνες τους στερεί πολύτιμο χρόνο από το δημιουργικό παιχνίδι και από την αληλλεπίδραση με το οικογενειακό περιβάλλον.

  Ο χρόνος που περνά ένα παιδί μπροστά από μία οθόνη δεν διεγείρει τον εγκέφαλο με τον τρόπο που το κάνει η ανάγνωση βιβλίων, το παιχνίδι και η αλληλεπίδραση με άλλα πρόσωπα και παράλληλα αλλοιώνει την ποιότητα του ύπνου, ο οποίος είναι απαραίτητος για την ομαλή ανάπτυξη των παιδιών.

  Ποιές είναι όμως οι επιπτώσεις που έχει η αυξημένη χρήση των οθονών στην ανάπτυξη των παιδιών;

• Παρατηρείται μειωμένο λεξιλόγιο έκφρασης και δυσκολίες στην άρθρωση των λέξεων.
• Τα παιδιά παρουσιάζουν καθυστέρηση στην γλωσσική έκφραση (χρησιμοποιούν μικρές προτάσεις που πολλές φορές χαρακτηρίζονται από μορφοσυντακτικά λάθη).
• Ανώριμες κινητικές δεξιότητες (δυσκολία να πιάσει ή να κλωτσήσει την μπάλα, δυσκολία στο να κρατήσει το μολύβι). Τα παιδιά ωριμάζουν κινητικά μέσα από τις προσπάθειές τους να συνεργαστούν και να παίξουν με τους συνομίληκους.
• Αυξάνεται η πιθανότητα να παρουσιάσει το παιδί υπερκινητικότητα και δυσκολία στην συγκέντρωση.
• Δυσκολία στον ύπνο. Ο ύπνος κατά την παιδική ηλικία συγκεκριμένα συνδέεται με τη σωστή νοητική και σωματική τους ανάπτυξη, επομένως, η χρήση οθονών κατά τις βραδινές ώρες επιδρά αρνητικά στο παιδί.
• Δεν δίνουν στα παιδιά το χρόνο να προβληματιστούν ή να μάθουν για τις συνέπειες των ενεργειών τους. Οι πληροφορίες που δέχονται είναι πολλές, εναλλάσσονται γρήγορα και φυσικά δεν τις επεξεργάζονται. Ακόμα, λόγω της ηλικίας τους, δεν έχουν ανεπτυγμένη κριτική σκέψη και είτε δέχονται διάφορες πληροφορίες χωρίς σκέψη ή δρουν αυτόματα, χωρίς να γνωρίζουν τις συνέπειες των πράξεων τους, μιμούμενοι συμπεριφορές από τις εικόνες που βλέπουν.

  Ο χρόνος χρήσης οθονών  σε παιδιά ηλικίας 2-5 ετών πρέπει να περιορίζεται σε λιγότερο από μία ώρα ημερησίως, ενώ για τα παιδιά 18-24 μηνών η χρήση πρέπει να είναι ακόμη πιο περιορισμένη. Η προσχολική περίοδος, είναι η κατάλληλη περίοδος για την εκπαίδευση των παιδιών ως προς την καλλιέργεια μιας υγιούς σχέσης με τις οθόνες καθώς η έκθεση τους σε αυτές σε μικρότερη ηλικία δεν επιφέρει όφελος στην γνωστική, κινητική και συναισθηματική τους ωρίμανση.

  Πώς μπορούν όμως οι γονείς να συμβάλλουν στη σωστή χρήση της τεχνολογίας;

• Ελαττώνουμε οι ίδιοι την χρήση των ψηφιακών μέσων (κινητά, τάμπλετ). Δίνουμε με αυτόν το τρόπο το καλύτερο παράδειγμα στο παιδί μας.
• Ελέγχουμε τόσο το χρόνο όσο και την ποιότητα της δραστηριότητας του παιδιού με τη τεχνολογία.
• Δεν αφήνουμε ηλεκτρονικές συσκευές στο υπνοδωμάτιο του παιδιού.
• Ενθαρρύνουμε κοινές δραστηριότητες με το παιδί που ενισχύουν τη φυσική και γνωστική κατάσταση (περπάτημα, ανάγνωση παραμυθιών, ενασχόληση με κάποιο άθλημα).
• Καλό είναι ο γονιός να μην αντιμετωπίζει τον υπολογιστή και τις ηλεκτρονικές συσκευές ως μέσα που θα κρατήσουν τα παιδιά απασχολημένα. Όπως επίσης, να μην χρησιμοποιείται ο υπολογιστής και το διαδίκτυο ως επιβράβευση ή ως τιμωρία.

  Αυτό που πρέπει να έχουν πάντα υπόψη τους οι γονείς είναι ότι τα μέσα της τεχνολογίας είναι εργαλεία και αποτελούν πλέον μέρος της καθημερινότητάς μας. Ο τρόπος με τον οποίο τα χρησιμοποιούμε, και αντίστοιχα ο τρόπος με τον οποίο τα εισάγουμε στη ζωή των παιδιών είναι αυτός που θα καθορίσει αν η χρήση τους θα έχει οφέλη ή αρνητικές συνέπειες. 

Η Λογοθεραπεύτρια          

των Παιδικών/Βρεφικών Σταθμών

ΜΟΥΡΚΟΓΙΑΝΝΗ ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ