Γιατί το παιδί μου δεν μιλάει ακόμη; Πότε πρέπει να συμβουλευτώ έναν Λογοθεραπευτή;
Αρκετοί γονείς προβληματίζονται για την εξέλιξη της ομιλίας των παιδιών τους, ειδικά όταν πλησιάζουν τα δυο έτη και η ομιλία τους χαρακτηρίζεται από ελάχιστες ή και καθόλου λέξεις.
Η αργοπορημένη έναρξη της ομιλίας ανιχνεύεται με βάση την περιορισμένη χρήση εκφραστικού λεξιλογίου (παραγωγή περίπου 50 λέξεων), την έλλειψη σχηματισμού προτάσεων (συνδυασμός δύο τουλάχιστον λέξεων για τη δημιουργία πρότασης σε ηλικία περίπου 24 μηνών), παρά τη φυσιολογική γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη. Σύμφωνα, με αποτελέσματα ερευνών, ενώ αρκετά παιδιά με καθυστέρηση στην ομιλία ξεπερνούν το πρόβλημά τους σε ηλικία 3 χρόνων, πολλά άλλα συνεχίζουν να παρουσιάζουν γλωσσικές διαταραχές που αργότερα εμφανίζονται με μορφή μαθησιακής δυσκολίας (πχ., δυσκολία στην ανάγνωση και τη γραφή, δυσκολία στην έκφραση, δυσκολία απομνημόνευσης).
Το 50% των παιδιών με αργή εξέλιξη στην ομιλία, στην ηλικία των 3 με 31/2 χρονών καταφέρνει να ξεπεράσει τη γλωσσική αργοπορία, το υπόλοιπο συνεχίζει να παρουσιάζει γλωσσική καθυστέρηση κυρίως σε τομείς όπως είναι η άρθρωση και η φωνολογία των λέξεων (η σωστή προφορά των φωνημάτων και λέξεων), η σύνταξη και η μορφολογία του λόγου (η σειρά και σύνδεση των λέξεων στην πρόταση). Η αργή εξέλιξη στον λόγο μερικές φορές είναι προμήνυμα συνεχιζόμενης γλωσσικής καθυστέρησης και σε μεταγενέστερο στάδιο μαθησιακής δυσκολίας.
Παρόλο που η ένταξη στο σχολείο (π.χ, παιδικός σταθμός, νηπιαγωγείο) βοηθά το παιδί να αναπτύξει περαιτέρω τη γλωσσική του ικανότητα, η γλωσσική ανάπτυξη και ολοκλήρωση αρχίζει πριν ακόμα το παιδί ενταχθεί στο σχολείο. Στην ηλικία των 3-4 χρόνων αναμένεται τα παιδιά να παράγουν σωστά τα περισσότερα φωνήματα της γλώσσας, να χρησιμοποιούν ορθές και ολοκληρωμένες προτάσεις και να διηγούνται ένα μέρος μιας μικρής ιστορίας. Η έγκαιρη διάγνωση της γλωσσικής καθυστέρησης σε παιδιά μικρής ηλικίας (π.χ. στην ηλικία των 24 με 30 μηνών) θεωρείται πλέον σημαντική αφού σε αυτή την ηλικία το παιδί έχει πολλές δυνατότητες βελτίωσης και ανάκαμψης της γλωσσικής καθυστέρησης, εφόσον και εάν ακολουθηθεί η σωστή συμβουλευτική ή θεραπευτική αγωγή.
Η επαγγελματική γνώμη από λογοθεραπευτή είναι σημαντική αφού μια αξιολόγηση θα ρίξει φως στις αιτίες της γλωσσικής καθυστέρησης. Επίσης, η επαγγελματική γνωμάτευση θα προβλέψει τη μελλοντική πορεία της γλωσσικής ανάπτυξης του παιδιού και την ανάγκη θεραπευτικής ή συμβουλευτικής παρέμβασης. Τα παιδιά ωφελούνται περισσότερο από τη θεραπευτική παρέμβαση στην ηλικία των 2-4 χρόνων σε σύγκριση με την παρέμβαση που αρχίζει σε μεγαλύτερες ηλικίες. Η πρώιμη αυτή περίοδος θεωρείται η πιο κρίσιμη για παρέμβαση, λόγω της πλαστικότητας του εγκεφάλου, που επιτρέπει τη βέλτιστη αφομοίωση των ερεθισμάτων που δέχεται το παιδί.
ΜΟΥΡΚΟΓΙΑΝΝΗ ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ