Το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους και η εξερεύνηση της φύσης κατέχουν σημαντικό ρόλο στην γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Τους δίνεται η ευκαιρία να επεξεργαστούν το ευρύτερο περιβάλλον και το παιχνίδι που τους δίνει τη δυνατότητα να λερωθούν είναι στην πραγματικότητα ένα σημάδι ότι τα παιδιά μας περνούν καλά. Αξίζει να σημειωθεί, ότι τα παιχνίδια που λερώνουν, (όπως το παιχνίδι με μπογιές, με τα ζυμάρια) και τα παιχνίδια σε εξωτερικούς χώρους (όπως το κρυφτό, κυνηγητό, το παιχνίδι στις λάσπες) βοηθούν την κινητική και γνωστική ανάπτυξη των παιδιών.
Ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη που λαμβάνουν τα παιδιά καθώς λερώνονται μέσα στο παιχνίδι τους, είναι ότι τους δίνεται η δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους. Όταν τους δίνεται η ελευθερία να ανακατεύονται και να παίζουν με υλικά όπως η λάσπη, η μπογιά και το χώμα τους δίνεται η ευκαιρία να εξερευνήσουν το περιβάλλον τους με νέους και συναρπαστικούς τρόπους. Μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους για να κρατήσουν και να διαμορφώσουν το υλικό, φτιάχνοντας μοναδικές δημιουργίες που είναι εξ’ ολοκλήρου δικές τους.
Το παιχνίδι στη φύση, βοηθά επίσης στην ανάπτυξη και ωρίμανση των αισθητηριακών δεξιοτήτων των παιδιών. Όταν τα παιδιά παίζουν με διαφορετικές υφές και υλικά, ξεκινούν μια αισθητηριακή περιπέτεια που διεγείρει τις αισθήσεις της αφής, της όσφρησης, ακόμη και της γεύσης. Ο εγκέφαλος δέχεται πληθώρα ερεθισμάτων που καλειται να επεξεργαστεί και αυτό συμβάλλει στην ανάπτυξη του.
Τα παιδιά μαθαίνουν να έχουν περισσότερη αυτοπεποίθηση όταν εξερευνούν το περιβάλλον γύρω τους χωρίς περιορισμούς. Η εκμάθηση νέων παιχνιδιών, η ποδηλασία, το κρυφτό και οι κατασκευές θα τα βοηθήσουν να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και να εξοικειωθούν με το περιβάλλον τους, ειδικά εάν γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουν προβλήματα σε περίπτωση που λερωθούν στην πορεία. Ωθήστε τα να παίζουν ελεύθερα (αλλά με ασφάλεια) ώστε να μπορέσουν να μάθουν να αξιολογούν τους κινδύνους και να αναπτύσσουν δεξιότητες για να διαχειρίζονται νέες καταστάσεις, πράγμα που θα τους δώσει περισσότερη αυτοπεποίθηση μακροπρόθεσμα.
Τα δημιουργικά παιχνίδια και οι κατασκευές αναπτύσσουν τη φαντασία του παιδιού σας, κάτι που δεν συμβαίνει με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και τη τεχνολογία. Είτε εργάζονται ομαδικά για την κατασκευή ενός οχυρού στο πάρκο, είτε φτιάχνουν ένα περίτεχνο κάστρο στην άμμο, είτε κατασκευάζουν ένα τερατάκι από λάσπη, η φαντασία των παιδιών σας θα εξελιχθεί και θα αποκτήσουν ερεθίσματα ώστε να δουν τον κόσμο και τις δυνατότητές του με έναν εντελώς καινούριο τρόπο. Επιπλέον, θα αναπτύξουν ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, κοινωνικές δεξιότητες και θα γίνουν πιο εφευρετικά και δημιουργικά.
Ακόμα, το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, ισοδυναμεί με πρόσληψη της αναγκαίας δόσης βιταμίνης D, από τον ήλιο. Προσφέρει ενέργεια, βελτιώνει τη διάθεση και εξασφαλίζει ασβέστιο για ενδυνάμωση των οστών, αλλά ακόμα
η ελεγχόμενη έκθεση σε μικρόβια μπορεί να συμβάλλει στην οικοδόμηση ενός ισχυρότερου ανοσοποιητικού συστήματος μακροπρόθεσμα. Όπως οι μύες χρειάζονται άσκηση για να παραμείνουν δυνατοί, το ανοσοποιητικό σύστημα χρειάζεται έκθεση σε μικρόβια για να τα μάθει και να τα αναγνωρίζει. Έτσι, όταν έρθει η ώρα της μάχης, το ανοσοποιητικό σύστημα θα είναι καλά προετοιμασμένο γιατί θα γνωρίζει ήδη τον εχθρό.
Ωστόσο, σημαντικό είναι στις εκάστοτε δραστηριοτήτες να λαμβάνουμε υπόψιν την ηλικία του παιδιού και πως επεξεργάζεται το περιβάλλον. Για παράδειγμα, αν ξέρουμε ότι το παιδί μας ό,τι πιάνει στα χέρια του θέλει να το βάλει απευθείας στο στόμα του, είναι σημαντικό να του παρέχουμε κατάλληλα υλικά που είναι μη τοξικά και ασφαλή για κατάποση. Υλικά που ακόμα και να τα βάλει στο στόμα του δεν θα πάθει τίποτα απολύτως και θα καταφέρει απλά να επεξεργαστεί μια νέα γεύση. Η εξερεύνηση της γεύσης με ασφαλή και ελεγχόμενο τρόπο, όχι μόνο προσθέτει μια άλλη διάσταση στην αισθητηριακή τους ανάπτυξη, αλλά μπορεί επίσης να ενισχύσει μια θετική σχέση με το φαγητό και να ενθαρρύνει διατροφικές συνήθειες.
Επιπλέον, είναι μια καλή ευκαιρία να εκπαιδευτούν τα παιδιά με την υγιεινή και την καθαριότητα. Πρέπει να μάθουν ότι μόλις τελειώνουν το παιχνίδι τους πρέπει να πλύνουν τα χέρια τους. Έτσι ενισχύονται καλές συνήθειες που προάγουν τη συνολική τους ευεξία.
Δεν πρέπει να υποτιμούμε την ανάγκη του παιδιού να γνωρίσει τo περιβάλλον γύρω του και να λερωθεί εξερευνώντας το, καθώς μόνο έτσι θα ανακαλύψει τον κόσμο. Με την διερεύνηση και την περιέργειά θα αναπτύξει την φαντασία και την δημιουργικότητα του, αλλά και κοινωνικές και σωματικές δεξιότητες. Αυτές οι δεξιότητες, υγιώς αναπτυγμένες, συντελούν στη δημιουργία του υγιούς σώματος. Η δημιουργικότητα θα ενθαρρύνει την προσαρμοστικότητα και οι κοινωνικές δεξιότητες την ομάλη ένταξη στη κοινωνία και τη διασφάλιση της ψυχικής του υγείας. Ο συνδυασμός όλων αυτών εν τέλει θα μετατρέψει ένα δραστήριο παιδί σε έναν υγιή και ευτυχισμένο ενηλικα.
Η Λογοθεραπεύτρια
των Bρεφικών/Παιδικών Σταθμών
Μουρκογιάννη Σπυριδούλα
